Prostaatkanker
Prostaatkanker – oorzaak, symptomen en behandeling
Prostaatkanker is een kwaadaardig gezwel in de prostaat. De prostaat is een klier die aan de blaasuitgang rond de plasbuis ligt. Deze klier produceert zaadvloeistof bij een zaadlozing en zorgt voor de voedingselementen voor de zaadcellen.
Bij het ouder worden kunnen zowel goedaardige als kwaadaardige prostaatvergrotingen ontstaan. Alleen bij een kwaadaardige prostaatvergroting spreken we van prostaatkanker.
Jaarlijks wordt prostaatkanker bij ongeveer 10.000 mannen in Nederland vastgesteld.
Prof.dr. Frans Debruyne
Andros Mannenkliniek
Meestal niet (meteen) gevaarlijk
Prostaatkanker is een van de meest voorkomende kankeroorzaken bij de man. Jaarlijks wordt deze kanker in Nederland bij ongeveer 10.000 mannen vastgesteld. Veruit de meeste mannen zijn boven de 55 jaar.
Meer mannen overlijden met dan aan prostaatkanker
Bijna 3000 mannen overlijden jaarlijks aan deze kanker in Nederland. Veel meer mannen sterven dus met prostaatkanker dan aan de ziekte. Dit betekent dat een grote groep mannen hiermee goed en wel door het leven gaat. Het is vaak een zich traag ontwikkelende vorm van kanker. En daarmee bij de meerderheid van de gediagnosticeerde mannen niet (meteen) gevaarlijk.
Oorzaak prostaatkanker
Prostaatkanker kan bij elke man ontstaan. Er is een verhoogd risico voor mannen bij wie prostaatcarcinoom in de familie voorkomt (bij vader, broer of oom). En bij sommige etnische groepen, zoals mannen met een Afrikaanse achtergrond. Soms denken mannen dat deze kanker ook kan worden veroorzaakt door seksuele activiteit, masturbatie of sterilisatie. Dit is niet het geval.
Symptomen: hoe herken ik prostaatkanker?
Veelal hebben mannen met prostaatkanker geen symptomen of klachten. Als er wel klachten zijn, dan zijn die moeilijk te onderscheiden van de klachten van een goedaardige prostaatvergroting. Vaak wordt het ‘per toeval’ vastgesteld als er onderzoek wordt gedaan naar andere klachten die gerelateerd zijn aan prostaatvergroting.
Prostaat met goedaardige vergroting (groen) en kwaadaardige prostaatkanker (rood)
Lastig vaststellen
Als u zich zorgen maakt of u prostaatkanker heeft, adviseren we u om dit te bespreken met uw huisarts. De huisarts kan uw PSA-waarde laten bepalen in een bloedonderzoek en rectaal toucheren (prostaat bevoelen via de anus).
Hiermee kan niet echt meteen prostaatkanker worden vastgesteld. Maar deze onderzoeken geven aan of u een verhoogde kans heeft .
PSA waarde
Als u uw huisarts vraagt om uw prostaat specifiek antigeen (PSA) te onderzoeken zal de huisarts eerst de voor- en nadelen van een PSA test met u bespreken. Een PSA test is een eenvoudige bloedtest maar de uitslag van deze test is een stuk ingewikkelder. PSA kan een indicatie zijn van kanker in de prostaat, maar het is geen heldere indicatie. Lees verder over PSA en PSA waarde >
Bij een afwijkende PSA waarde kan de huisarts er voor kiezen de patiënt te verwijzen naar het ziekenhuis of Andros Mannenkliniek. Andros is erin gespecialiseerd om dit nauwkeuriger en veiliger op te sporen met precisiediagnostiek. We onderzoeken u op een minder belastende wijze.
Maak een afspraakProstaatkanker beter opsporen
In ons Centrum voor Prostaatkanker Precisiediagnostiek stellen we zeer gericht en specifiek vast of een man prostaatkanker heeft, hoe ernstig de kanker is, of deze behandeld moet worden en hoe. Precisiediagnostiek bestaat uit prostaatonderzoek dat goed onderscheid kan maken tussen potentieel gevaarlijke en ongevaarlijke tumoren.
MRI Prostaat Scan en gen-marker
Bij een serieuze verdenking op prostaatkanker maken we altijd eerst een speciale MRI (npMRI PIRADS) van de prostaat. Met dit MRI onderzoek kan goed onderscheid gemaakt worden tussen potentieel gevaarlijke en ongevaarlijke tumoren. We combineren de MRI-beelden met een gen-markeronderzoek (Select MDX). Als beide onderzoeken negatief zijn, is een biopsie niet meer nodig. Lees verder over MRI en prostaatkanker opsporen >
Betrouwbaardere biopsie door trefzeker prikken
Bij minder dan 50% van de mannen is blijkt het onderzoek met MRI en gen-marker toch een biopsie nodig. In dat geval projecteren we de eerder gemaakte MRI beelden over de echobeelden om gericht in de verdachte plekken te kunnen prikken. Voor deze ‘live-fusie’ werken we met geavanceerde apparatuur en software om trefzekerder te biopteren.
Veiliger biopteren via huid
We biopteren veiliger omdat we via de huid prikken. Dus niet via de endeldarm zoals bij de traditionele prostaatbiopsie in het ziekenhuis. De kans op infectie is daardoor vele malen kleiner, zelfs zó klein dat antibiotica uit voorzorg niet langer nodig zijn. Uniek is dat we de biopsie onder lokale verdoving poliklinisch uitvoeren. Mannen kunnen dus direct naar huis na de biopsie. Lees verder over fusie biopsie via huid >
Behandelingen voor prostaatkanker
Behandelingen voor prostaatkanker waarbij de kanker beperkt is tot de prostaat (lokale prostaatkanker) kunnen sterk variëren: van niets doen en ‘active surveillance’ tot een operatieve verwijdering of bestraling van de prostaat. Dit hangt af van het soort tumor en de mate waarin deze gevorderd is. Lees verder over behandeling van prostaatkanker >
Maak een afspraakProf.dr. Frans Debruyne, medisch directeur bij Andros, vertelt u in deze video graag meer over het beter opsporen van prostaatkanker met precisiediagnostiek.
Het ZKN-keurmerk garandeert kwaliteit, professionaliteit, veiligheid en hygiëne met onafhankelijke toetsingen.
Andros Mannenkliniek voor Urologie is gewaardeerd op ZorgkaartNederland. Bekijk alle waarderingen of plaats een waarderingIs er een relatie tussen prostaatkanker en borstkanker?
Opereren of afwachten bij prostaatkanker?
Voorzitter Prostaatkankerstichting roept op: kom juist nu naar het ziekenhuis voor een test en trek je niks aan van coronadrukte
Veelgestelde vragen Prostaatkanker FAQ
Symptomen: hoe herken ik prostaatkanker?
Symptomen zijn in een vroeg stadium van prostaatkanker meestal niet aanwezig. De meeste mannen merken niet dat zij prostaatkanker hebben. Als er wel klachten zijn, dan zijn die moeilijk te onderscheiden van de klachten van een goedaardige prostaatvergroting zoals bijvoorbeeld vaak plassen of moeilijk plassen. Lees verder over symptomen en plasklachten.
Wat zijn oorzaken van prostaatkanker?
Prostaatkanker kan bij elke man ontstaan. Voor sommige mannen is er een verhoogd risico. Bijvoorbeeld bij bepaalde etnische groepen of als prostaatkanker in de familie voorkomt. Lees verder over oorzaken.
PSA waarde en prostaatkanker, hoe zit dat?
Als u uw huisarts vraagt om uw prostaat specifiek antigeen (PSA) te onderzoeken zal de huisarts eerst de voor- en nadelen van een PSA test met u bespreken. Een PSA test is een eenvoudige bloedtest maar de uitslag van deze test is een stuk ingewikkelder. Lees over PSA waarde.
Is een hoge PSA waarde altijd prostaatkanker?
PSA is een eiwit dat normaal bij mannen in geringe mate in het bloed aanwezig is. Het wordt gevormd in het klierweefsel van de prostaat, zowel in een gezonde als in een zieke prostaat. Een “zieke” prostaat geeft meer PSA af in het bloed. Dat kan het geval zijn bij prostaatkanker maar het kan ook komen door een goedaardige prostaatvergroting of prostaatontsteking. Lees verder over prostaatkanker opsporen.
Prostaatkanker opsporen, hoe gaat dat?
Als bij de huisarts blijkt dat uw PSA waarde te hoog is of als een afwijking wordt gevoeld bij het rectaal toucheren wordt u doorverwezen naar een uroloog voor nader onderzoek. Dat kan een uroloog zijn van een ziekenhuis of een uroloog van het Andros Centrum voor Prostaatkanker Precisiediagnostiek. Lees meer over prostaatkanker opsporen.
Wat is een prostaatbiopsie?
Een prostaatbiopsie is het prikken van stukjes weefsel uit de prostaat voor onderzoek op prostaatkanker. Vaak blijkt uit de MRI dat een biopsie niet nodig is. Er zijn verschillende methoden om te biopteren: prikken via endeldarm of via de huid, het aantal prikken en ‘zogenoemd blind’ of gericht in de prostaat prikken. Bekijk de verschillen.
Hoe wordt prostaatkanker behandeld?
Als de kanker beperkt is tot de prostaat kunnen de behandelingen sterk variëren: van niets doen en ‘active surveillance’ tot een operatieve verwijdering of bestraling van de prostaat. Dit hangt af van het soort tumor en de mate waarin deze gevorderd is. Lees over verschillende behandelingen.