PSA waarde: wat is normale of verhoogde waarde voor prostaat?

Een PSA test meet het prostaatspecifiek antigeen, een eiwit dat wordt gemaakt in de prostaat, in het bloed. Een zieke prostaat geeft meer PSA af in het bloed. De functie van PSA meten is om aandoeningen aan de prostaat op te sporen. De functie van PSA is om zaad vloeibaarder te maken.

Omdat een hoge PSA kan wijzen op prostaatkanker. Het is op dit moment de enige mogelijkheid om te meten of er eventueel prostaatkanker kan zijn. Prostaatkanker geeft weinig tot geen klachten in een vroeg stadium waardoor u het zelf meestal in het begin niet opmerkt. Lees meer over prostaatkanker

De PSA waarde meet het lab in het bloed. Dit kan via de huisarts. Hij zal de mogelijkheden van de PSA test met u bespreken, bloed laten prikken voor een bloedonderzoek en de uitslag doorgeven of met u bespreken.

Een PSA waarde geeft aan hoeveel prostaatspecifiek antigeen (PSA) het klierweefsel van de prostaat afgeeft aan het bloed. De PSA waarde kan stijgen door een vergrote prostaat, een ontstoken prostaat of door prostaatkanker.

Hoge PSA waarden zijn PSA waarden hoger dan 10 µg/l. PSA waarden tussen 3 en 10 µg/l noemt men het ‘grijze gebied’.  PSA wordt gemeten met een bloedonderzoek. Bij een PSA waarde van 3 of hoger verwijst de huisarts de patiënt in principe door naar de uroloog.

Bij een hoge PSA waarde is onderzoek nodig door een uroloog om de oorzaak te bepalen. De uroloog zal onderzoeken of er sprake is van prostaatkanker, een goedaardige prostaatvergroting of een ontstoken prostaat.

De PSA waarde die wordt gemeten in het bloed is betrouwbaar. Op basis van alleen PSA kan geen diagnose worden gesteld. U weet dus nog niet wat er aan de hand is. Daarvoor is vervolg onderzoek nodig.

Een PSA waarde daalt alleen als de oorzaak van het hoge PSA wordt behandeld. Dus als de prostaatkanker, prostaatontsteking of vergrote prostaat wordt behandeld. Als een PSA waarde niet stijgt maar vanzelf daalt of schommelt is er vaak sprake van een ontstoken prostaat.

PSA meten kan met een PSA test bij de huisarts. Het is een bloedtest. Wij raden af om zelf online een PSA test te kopen omdat het belangrijk is de voor- en nadelen van de test en de uitslag te bespreken met een arts.

Nee, u hoeft bij het bloedprikken voor het bepalen van de PSA waarde niet nuchter te zijn.

Nee, u wordt niet uitgenodigd voor PSA meten: niet door de huisarts en niet voor een bevolkingsonderzoek. Als u een PSA test wilt, kunt u dat met de huisarts bespreken. De huisarts zal wel eerst de voor- en nadelen van de test met u bespreken.

Ja PSA, Prostaat Specifiek Antigeen, is een eiwit dat normaal bij mannen in geringe mate in het bloed aanwezig is. Het wordt gevormd in het klierweefsel van de prostaat, zowel in een gezonde als in een zieke prostaat. Een zieke prostaat geeft echter meer PSA af in het bloed. Dat kan het geval zijn bij een goedaardige prostaatvergroting, prostaatontsteking en vooral bij prostaatkanker.

Er zijn geen medicijnen die het doel hebben om een hoge PSA te verlagen. Dat komt omdat de hoge PSA een signaal is van een onderliggend probleem aan de prostaat.

Nee, alcohol heeft niet direct invloed op de PSA waarde.

PSA staat voor Prostaatspecifiek Antigeen. Dit is een eiwit dat door de prostaatklier wordt gemaakt om zaad te laten vervloeien. De prostaat geeft PSA af aan het bloed. Via een bloedonderzoek kan de PSA concentratie in het bloed gemeten worden. Dat heet een PSA test. De uitslag van deze PSA test wordt uitgedrukt als PSA waarde met de eenheid ng/ml, oftewel nanogram per mililiter.

PSA wordt gebruikt bij het opsporen van prostaatkanker. Aan de hand van PSA kan geen prostaatkanker vastgesteld worden. Daarvoor is een biopsie nodig. Ook kan aan de hand van PSA prostaatkanker niet worden uitgesloten.

Alhoewel PSA prostaatspecifiek heet, wordt het eiwit niet uitsluitend door de prostaat aan het bloed afgegeven. In een zeer geringe mate, minder dan 1% van het totaal, komt het van andere organen zoals speeksel- en melkklieren.

PSA waarde is afhankelijk van de leeftijd, gemiddeld tussen nul en vier microgram per liter bloed. Het is niet mogelijk om prostaatkanker volledig uit te sluiten met een juiste PSA waarde want niet elke vorm van prostaatkanker laat de PSA stijgen. En een PSA waarde kan ook stijgen door een vergrote of een ontstoken prostaat.

Als PSA verhoogd is door prostaatkanker zal de PSA waarde niet vanzelf zakken. Wel kan een PSA waarde zakken door een behandeling van de prostaat.

Een hoge PSA is een hoger gehalte van het PSA in het bloed dan de referentiewaarde die past bij de leeftijd. Deze PSA waarde wordt vastgesteld met een eenvoudig bloedonderzoek. De hoge PSA is een aanwijzing dat er iets is met de prostaat, dat kan een vergroting, een ontsteking of kanker zijn. Gericht urologisch onderzoek is dan nodig om prostaatkanker uit te sluiten.

Hoe snel een PSA waarde stijgt, dus het verloop van de PSA waarden in de tijd, is ook een indicator voor prostaatkanker. Dit wordt PSA velocity genoemd.

Hoe sneller PSA stijgt, hoe meer risico op prostaatkanker en zelfs een prostaatkanker in bedreigende vorm. Als PSA in de loop van de tijd niet stijgt, wordt de kans op prostaatkanker steeds kleiner. Hiervoor gebruiken artsen het begrip PSA verdubbelingstijd.

Lees meer over stijgende PSA waarde en verdubbelingstijd