Behandelingen voor prostaatkanker

Behandelingen voor prostaatkanker waarbij de kanker is beperkt tot de prostaat (lokale prostaatkanker) kunnen sterk variëren: van niets doen en ‘active surveillance’ tot het operatief verwijderen of het bestralen van de prostaat.

Welke behandelingen mogelijk zijn, hangt met name af van het soort prostaatkanker: de agressiviteit tumor en het stadium van de prostaatkanker.

Onafhankelijk advies én precisiediagnostiek

Andros is een onafhankelijk centrum voor prostaatkanker en gespecialiseerd in precisiediagnostiek. Precisiediagnostiek is het preciezer, trefzekerder en veiliger opsporen van prostaatkanker in een vroeg stadium. Onze ervaren artsen nemen veel tijd voor veel uitleg en overleg om samen met u tot het bij u passende behandelplan te komen.

Zelf voeren we geen operaties of bestralingen uit, dat stelt de Andros urologen in staat om onafhankelijk en zonder enige druk, het juiste moment voor de juiste behandeling vast te stellen.​ We zorgen ervoor dat die behandelingen in de beste ziekenhuizen of centra in Nederland kunnen plaatsvinden. Desgewenst kunt u na deze behandelingen weer bij Andros terecht.

Hoe agressief is de prostaatkanker?

De behandeling van prostaatkanker is mede afhankelijk van de graad van de tumor. Hiervoor stelt uroloog de zogenaamde Gleason score vast.

Vaak niet agressieve prostaatkanker

Omdat veel mannen een niet agressieve prostaatkanker hebben, is ‘afwachten en onder controle blijven’ de meest voorkomende behandeling. De ontwikkeling van een niet agressieve prostaatkanker is immers zeer langzaam en de meeste mannen hebben er ook geen last van.

Niet opereren of bestralen voorkomt mogelijke complicaties zoals impotentie of incontinentie van een operatieve behandeling of de naweeën van bestraling. Zeker bij mannen bij wie op gevorderde leeftijd deze vorm van prostaatkanker wordt vastgesteld (boven de 70 jaar) is behandeling vaak niet nodig. Zij overlijden uiteindelijk met prostaatkanker, maar niet áán prostaatkanker.

Behandeling actieve surveillance

Veel mannen komen in aanmerking voor afwachten en onder controle blijven: dat heet ‘active surveillance’. Er wordt, onder strikte controle, gewacht met opereren of bestralen tot het wél nodig is. Lees over active surveillance met precisiediagnostiek bij Andros

Niet ingrijpen voorkomt complicaties

Ervaring leert dat bijna 50% van de mannen bij wie prostaatkanker is vastgesteld, in aanmerking komt voor active surveillance. Dit betekent dat zij na de diagnose nauwlettend worden gecontroleerd in plaats van direct opereren of bestralen. Niet ingrijpen voorkomt mogelijke complicaties.

Ongeveer 30% van de mannen in een active surveillance beleid ondergaat binnen vijf jaar alsnog een in opzet genezende behandeling zoals opereren of bestralen.

Wel nauwlettend controleren

Zij worden wel nauwlettend – aanvankelijk om de 3 tot 6 maanden en later jaarlijks – gecontroleerd. Deze controle bestaat uit een bloedafname voor controle van PSA, een algemeen lichamelijk onderzoek en zo nodig een echografisch onderzoek van de prostaat en of een MRI. Lees meer over active surveillance 

Operatie bij prostaatkanker: prostaat verwijderen

Bij een prostaatkanker waarvan is vastgesteld dat deze beperkt is tot de prostaat, dus niet is uitgezaaid, maar die wel moet worden behandeld, is een operatieve verwijdering van de prostaat (prostatectomie) de meest toegepaste behandeling. Bijna alle prostaatoperaties worden nu uitgevoerd via robot geassisteerde technieken: RALP (Robot Assisted Laparoscopic Prostatectomy)

Volledige prostaat verwijderen

Na de operatie is de prostaat met de prostaatkanker volledig verwijderd. De patiënt kan dan als kankervrij worden beschouwd. Helaas is dit niet altijd het geval. Soms is de uitbreiding van het kankergezwel onderschat bij de onderzoeken voorafgaand aan de operatie. Bij bijna 90% van de geopereerde mannen wordt het doel ‘curatie’ (genezing) bereikt.

Radicale prostatectomie: prostaat helemaal verwijderen tijdens operatie

De prostaatkanker operatie heet radicale prostatectomie. Dit is een radicale verwijdering van de volledige prostaat. Deze operatie kan:

  • Via een open procedure oftewel traditionele open chirurgie, dit wordt nog zelden toegepast.
  • Via laparoscopische weg, dit wordt ook wel een kijkoperatie genoemd.

Een laparoscopische operatie bij prostaatkanker gebeurt meestal met assistentie van een operatierobot. Heel soms gebruikt de uroloog nog de traditionele kijkoperatietechniek zonder robot.

RALP is een radicale prostatectomie met hulp van een robot

Bij een Robot Assisted Laparoscopic Prostatectomy (RALP) gebruikt de uroloog een robot om de prostaat te verwijderen. RALP wordt bij meer dan 90% van alle prostaatoperaties toegepast. Het resultaat en de kans op complicaties is in grote mate afhankelijk van de ervaring van de opererend uroloog. Daarom is concentratie en centralisatie van RALP operaties zo belangrijk. Bij Andros werken voor RALP operaties samen met de drie grootste en meest ervaren operatienetwerken in Nederland.

Er bestaat de mogelijkheid dat er na RALP de urine moelijker opgehouden kan worden. Incontinentie ontstaat bij minder dan 5% van de operaties. Een RALP operatie veroorzaakt erectieproblemen en erectiele disfunctie bij meer dan 50% van de geopereerde mannen. Dit moet dus vooraf duidelijk en uitvoerig met de patiënt worden besproken.

RALP: robot-geassisteerde laparoscopische prostatectomie met Da Vinci robot

RALP is een radicale prostatectomie met een Da Vinci robot. Een uroloog die zeer ervaren en goede getraind is in robotchirurgie is een vereiste om tot betere behandelresultaten en minder risico op complicaties te komen.

Robotchirurgie vraagt om centralisatie zodat kennis en vaardigheid van de behandelteams zich naar een expert-niveau ontwikkelen. Uit kwaliteitsregistraties is gebleken dat door concentratie van robotchirurgie betere resultaten worden bereikt, met een lager percentage ongewenste bijwerkingen zoals impotentie en incontinentie.

Betere resultaten door centralisatie

Op dit moment worden de robotoperaties nog in meerdere ziekenhuizen in Nederland uitgevoerd. Dat is niet in het belang van de patiënt volgens Andros Clinics. Wij zijn van mening dat dergelijke ingrepen beter gecentraliseerd kunnen worden.

Is een prostatectomie de juiste behandeling voor onze patiënt? Om tot de beste behandelresultaten te komen, begeleiden we hem naar een van de drie onderstaande prostaatkankernetwerken die wij als expertisecentra voor radicale prostatectomie beschouwen.

Onafhankelijke diagnostiek

Omdat we een onafhankelijk diagnostisch centrum zijn en door samenwerking met deze netwerken kunnen we patiënten goed begeleiden naar de beste centra voor de betreffende behandeling.

In de samenwerking werken we ook uit hoe we ervoor zorgen dat de behandelresultaten van eerste intake tot nazorg gemeten worden. Zodat we zowel diagnostiek als behandeling continu kunnen blijven verbeteren.

Uiteraard besluit de patiënt zelf waar hij uiteindelijk geopereerd wil worden en zal Andros ook zorgen voor een juiste begeleiding naar een eventueel ander ziekenhuis.

Video soorten prostaatkanker

Bekijk video over soorten prostaatkanker en TNM op YouTube

Video operatie prostaatkanker, prostaatverwijdering bij Prostaatkankernetwerk Nederland

Bekijk de video Prostaatkanker Operatie, Hoe gaat een Prostatectomie? op YouTube

Bestraling van gelokaliseerd prostaatkanker (Radiotherapie)

Een alternatief voor prostaatverwijdering is radiotherapie (bestraling). Dit kan op twee manieren: externe bestraling of interne bestraling (Brachytherapie).

Externe bestraling

Hierbij worden in aan aantal dagelijkse sessies (variërend van 5 tot 35) de prostaat van buitenaf (extern) bestraald. Radioactieve stralen doden op die wijze de kankercellen in de prostaat.

Interne bestraling, Brachytherapie

Brachytherapie is een inwendige behandeling waarbij radioactief materiaal wordt ingebracht in de prostaat, dat van daaruit de kankercellen bestraalt. Het nadeel van brachytherapie is een kans op proctitis, een ontsteking van de endeldarm.

Bij elke vorm van bestraling is de kans op incontinentie beduidend minder dan bij prostaatverwijdering. Wel kunnen er geregeld na de bestraling plasklachten optreden en de kans op impotentie is met name bij externe bestraling wat groter dan bij een prostaatverwijdering.

Onafhankelijk advies

Bij Andros worden geen operatieve ingrepen noch bestraling uitgevoerd. Dat stelt de Andros urologen in staat om onafhankelijk, zonder enige druk en samen met de patiënt, de juiste behandeling op het juiste moment vast te stellen.

Onze artsen zijn er voor u. Heeft u ook behoefte aan lotgenotencontact of voorlichting door de patiëntenorganisatie? De Prostaatkankerstichting is de patiëntenorganisatie voor mannen met prostaatkanker en hun naasten. Lees verder over sterker samen met lotgenoten 

Lees verder over:

Prof. dr. Frans Debruyne Uroloog Oprichter Andros Clinics
Auteur: Prof.dr. Frans Debruyne is uroloog en oprichter van Andros. Eerder werd urologie van Radboudumc onder zijn leiding wereldwijd gerenommeerd.
Laatste update: 21 augustus 2023
logo zkn Keurmerk

Het ZKN-keurmerk garandeert kwaliteit, professionaliteit, veiligheid en hygiëne met onafhankelijke toetsingen.

Zoek, vind en waardeer zorgaanbieders op ZorgkaartNederland.nl
Patientenfederatie Nederland
Gemiddelde waarderingen op ZorgkaartNederland: 9.1

Andros Clinics in 2023 Bekijk waarderingen

Onze artsen schrijven